Źródło inspiracji

Styl i twórczość meksykańskiej malarki Fridy Kahlo.

Życie Fridy

  • urodziła się w 1907 roku w Meksyku
  • zmarła w 1954 roku w Meksyku
  • zachorowała w dzieciństwie na polio, przez co jej prawa noga była krótsza niż lewa
  • gdy miała 18 lat, odniosła liczne obrażenia w wypadku drogowym, w wyniku których leżała unieruchomiona w gipsie przez 3 miesiące
  • przez całe życie zmagała się z bólem, bardzo często musiała przebywać w szpitalu
  • trzy razy poroniła
  • pod koniec życia amputowano jej nogę
  • uważa się, że przedawkowała leki, ale nie zostało to oficjalnie potwierdzone, zrezygnowano też z sekcji zwłok

Frida Kahlo, Strzaskana kolumna, 1944

Te wszystkie zdrowotne problemy, jakie miała Frida są bardzo istotne, żeby zrozumieć jej twórczość, a nawet styl ubierania się. Ona sama mówiła, że jej obrazy są realistyczne, nie przedstawiają niczego, co byłoby odrealnione, dlatego tyle w nich bólu i cierpienia – to była codzienność dla malarki. A samo to, że przez trzy miesiące musiała leżeć w łóżku skłoniło ją, by zająć się malowaniem. Jako dorosła kobieta, zakrywała długimi sukienkami i spódnicami swoje nogi, żeby nie było widać deformacji wynikającej z przebytego w dzieciństwie polio.

Frida Kahlo, Frida i Diego Rivera, 1931

  • ojciec parał się malarstwem i fotografią, matka zajmowała się domem
  • Frida była trzecią z czterech ich córek
  • była silnie związana z ojcem
  • w 1927 roku poznała malarza Diego Riverę, który od początku wspierał ją w dążeniu do bycia artystką
  • w 1929 wyszła za mąż za Diego, ich małżeństwo było bardzo burzliwe
  • małżonkowie nie byli sobie wierni, Diego miał romans m. in. z siostrą Fridy
  • Frida romansowała z mężczyznami i kobietami, mówi się, że miała romans m. in. z Josephine Baker czy Georgią O’Keeffe
  • Frida i Diego rozwiedli się w 1939, rok później ponownie wzięli ślub
  • mieszkali osobno, ich drugie małżeństwo było jeszcze bardziej burzliwe i trawione zazdrością niż pierwsze, oboje mieli licznych partnerów
  • pogarszający się stan zdrowia Fridy zmusił ją do korzystania z wózka inwalidzkiego, a ostatnie miesiące życia spędziła przykuta do łóżka
  • podawała rok 1910 jako datę swojego urodzenia, twierdząc, że była dzieckiem Rewolucji Meksykańskiej
  • razem z Diego byli zafascynowani ideami komunistycznymi
  • w wieku 16 lat wstąpiła do socjalistycznego ugrupowania, a później do Meksykańskiej Partii Komunistycznej
  • w trakcie wyjazdu do USA nakłoniła męża, by nie poddał się presji usunięcia swojego murala (przedstawiającego Lenina) w  Nowym Jorku
  • w 1937 udostępniła swój dom małżeństwu Trockich (Lew Trocki dostał azyl polityczny w Meksyku)
  • miała romans z Lwem Trockim
  • na swoich obrazach przedstawiała Stalina i Marksa

Skrajnie lewicowe przekonania Fridy miały ogromny wpływ na jej styl. W tamtym czasie, towarzystwo w którym obracała się Frida – śmietanka intelektualna i artystyczna Meksyku, miało wyraźny pociąg do romantycznego idealizowania tradycji i podkreślania wartości będących w kontrze do imperializmu. Diego zasugerował, by Frida nosiła tradycyjne meksykańskie stroje, a ona oczywiście była zachwycona tym pomysłem i stworzyła niesamowity mix, bazując też na estetyce, nawiązującej do korzeni swoich rodziców. Jej ojciec urodził się w Niemczech, matka miała meksykańsko-indiańskie korzenie. A więc na Fridzie można zaobserwować współczesne jej ubrania, tradycyjne stroje meksykańskie, nawiązania do kultury Majów oraz Azteków, akcesoria kolonialne, a to wszystko uzupełnione jeszcze o samodzielnie zdobione materiały. Bardzo ciekawy artykuł o wpływach kulturowych i politycznych na jej styl tutaj (po angielsku).

Moje przemyślenia

Chciałam dać Wam choć małe tło i rozeznanie tego, kim Frida była. To co teraz widzimy w inspiracjach Fridą, a jest tego przecież mnóstwo, jest tylko malutką namiastką i pewnym spłaszczeniem tej postaci. To jest i tak dobre, i tak piękne, ale żeby robić coś takiego, warto wiedzieć, że Frida nie dążyła jedynie do tego by być zapamiętaną jako kolorowa postać, ale swoim strojem niosła też jakąś wiadomość i ten strój z czegoś przecież wynikał. Po części z zamiłowania do tradycji, po części z przekonań politycznych i bycia żywym manifestem, po części z uwarunkowań zdrowotnych, po części z potrzeby artystycznej ekspresji. A możliwe, że są jeszcze jakieś inne aspekty tego stylu, których tu nawet nie poruszyłam. Myślę że po takim wstępie możemy się już delektować tylko estetycznym obliczem tego stylu, mając z tyłu głowy jego zrozumienie.

Charakterystyczne dla stylu Fridy

  • długie włosy splatane na czubku głowy
  • kwiaty we włosach
  • mocne, krzaczaste brwi
  • czerwone usta
  • ciężka biżuteria
  • szale
  • długie spódnice i sukienki
  • meksykańskie, indiańskie wzory
  • wzór kwiatowy
  • wzory egzotyczne – liście, zwierzęta, tropikalne kwiaty
  • bardzo wyraziste barwy

Jak można się inspirować

Styl Fridy jest tak silny, że gdy tylko mówimy: wianek, albo zrośnięte brwi, albo meksykański folklor, Frida od razu przychodzi nam na myśl. Oczywiście w przypadku takiej wyrazistości, trudno mówić o subtelności w inspiracjach. Czy dotyczy to sesji zdjęciowej, lookbooka marki, stylizacji ślubnej, codziennego stroju inspirowanego Fridą, trzeba się liczyć, że źródło inspiracji zawsze będzie oczywiste, żeby nie powiedzieć toporne. I szczerze mówiąc to dobrze. Do takiej inspiracji potrzeba dystansu. Nie należy się bać kiczu i należy się liczyć z faktem, że nastąpi poprawne odczytanie intencji przez większość odbiorców. Frida jest już tak „skomercjalizowana”, że zna ją większość ludzi, niezależnie od zainteresowania sztuką. To też o czymś świadczy. Siła przebicia tego wizerunku jest niesamowita!

Przykłady inspiracji

Dorota Wellman na okładce magazynu Viva źródło zdjęcia

Możliwości inspiracji jest wiele. W edytorialach raczej idzie się na całość i stylizacja na Fridę jest podana bardzo wprost. Natomiast podchodząc do sprawy trochę „realniej” można oczywiście wybierać poszczególne elementy wizerunku i je tłumaczyć na bardziej nowoczesny sposób, jak również próbować budować „artystyczny” klimat dostępnymi środkami, niekonieczne krzyczącymi Frida.

Monica Bellucci w sesji Harper’s Bazaar Ukraina, Marzec 2013, źródło zdjęcia

Rostro de Diosa w sesji dla Vogue Mexico, kwiecień 2011, źródło zdjęcia

Carolina Herrera de Baez (córka Caroliny Herrery) na wystawie o Fridzie Kahlo (po lewej) źródło zdjęcia, suknia ślubna z kolekcji Caroliny Herrery wiosna 2011 (po prawej) źródło zdjęcia

Inspiracji Fridą można znaleźć wiele. Postanowiłam podzielić ten wpis na dwie części i wyjątkowo nie pokazuję tu zestawów ubrań w tym stylu. Poświęcę jeden wpis na wyszukanie samych inspiracji sklepowych związanych z Fridą.

Co ze stylu Fridy mogłybyście wziąć dla siebie? Czy jest w nim coś, co Was pociąga? Czy znacie kogoś, kto choć raz zainspirował się tą malarką?